ALİ KUŞÇU(...... - 1474)
15. yüzyılda yaşamış olan önemli bir astronomi ve matematik bilginidir.babası Timur un torunu olan Uluğ Bey in doğancıbaşısı idi.Kuşçu lakabı buradan gelmektedir.
Ali Kuşçu, Semerkand da doğmuş ve burada yetişmiştir.Burada bulunduğu sıralarda, Uluğ Bey de dahil olmak üzere, Kadızade i rumi ve Gıyasüddin Cemşid el Kaşi gibi dönemin önemli bilim adamlarından matematik ve astronomi dersleri almıştır.
Ali Kuşçu, Semerkand a döndükten sonra, Semerkand gözlemevinin müdürü olan Kadızade i Rumi nin ölümü üzerine gözlemevinin başına geçmiş ve Uluğ Bey Zici nin tamamlanmısna yardımcı olmuştur.ancak, Uluğ Bey in ölümü ürerine Ali Kuşçu Semerkand dan ayrılmış ve Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasanın yanına gitmiştir.Daha sonra Uzun Hasan tarafından, Osmanlılar ile Akkoyunlular arasında barışı sağlamak amacı ile Fatih e elçi olarak gönderilmiştir.
Bir kültür merkezi oluşturmanın şartlarından birinin de bilim adamlarını biraraya toplamak olduğunu bilen Fatih, Ali Kuşçunun İstanbulda kalmasını ve medresede ders vermesini teklif eder ve fatihin teklifini kabul eder ayrıca kendisi içiin karşılama töreni yapılır.İstanbula gelen Ali Kuşçu ya 200 altın maaş bağlanır ve Ayasofyaya müderris olarak atanır.Ali Kuşçu burada Fatih külliyesinin proğramını hazırlamış, astronomi ve matematik dersleri vermiştir.Ayrıca İstanbulun enlem ve boylamını ölçmüş ve çeşitli güneş saatlerini de yapmıştır.verdiği dersler önemli bilim adamları tarafından rağbet görmüş ve izlenmiştir ama etkisi 16. yüzyılda olacaktır.
Ali Kuşçunun astronomi ve matematik alanında yazmış olduğu iki önemli eseri vardır.bunlardan birisi,. otlukbeli savaşı sırasında bitirip zaferden sonra fatih e sunulduğu için Fethiye adı verilen astronomi kitabıdır.eser üç bölümden oluşlmaktadır.birinci bölümde gezegenlerin küreleri ele alınmakta ve gezegenlerin hareketlerinden bahsedilmektedir.ikinci bölüm yerin şekli ve yedi iklim üzerinedir.Son bölümde ise Ali Kuşçu , yer e ilişkin ölçüleri ve gezegenlerin uzaklıklarını vermektedir.döneminde hayli etkin olmuş olan bu astronomi eseri küçük bir elkitabı niteliğindedir ve yeni bulgular ortaya koymaktan çok, medreselerde astronomi öğretimi için yazılmıştır.Ali Kuşçu nun diğer önemli eseri ise, Fatihin adına atfen Muhammediye adını verdiği matematik kitabıdır.
Ali Kuşçunun astronomi ve matematik alanında yazmış olduğu iki önemli eseri vardır.bunlardan birisi,. otlukbeli savaşı sırasında bitirip zaferden sonra fatih e sunulduğu için Fethiye adı verilen astronomi kitabıdır.eser üç bölümden oluşlmaktadır.birinci bölümde gezegenlerin küreleri ele alınmakta ve gezegenlerin hareketlerinden bahsedilmektedir.ikinci bölüm yerin şekli ve yedi iklim üzerinedir.Son bölümde ise Ali Kuşçu , yer e ilişkin ölçüleri ve gezegenlerin uzaklıklarını vermektedir.döneminde hayli etkin olmuş olan bu astronomi eseri küçük bir elkitabı niteliğindedir ve yeni bulgular ortaya koymaktan çok, medreselerde astronomi öğretimi için yazılmıştır.Ali Kuşçu nun diğer önemli eseri ise, Fatihin adına atfen Muhammediye adını verdiği matematik kitabıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder